تخصیص بهینه‌ی نظامهای‌های منابع آب با استفاده از سامانه‌ی پویا

اعلمی, محمد تقی; آقابالایی, بهزاد; احمدی, محمدحسین; فرزین, سعید

تخصیص بهینه‌ی نظامهای‌های منابع آب با استفاده از سامانه‌ی پویا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشیار دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه تبریز

² فارغ التحصیل کارشناسی ارشد دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه تبریز

³ مربی گروه عمران و عضو باشگاه پژوهشگران جوان دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیضا فارس

⁴ استادیار دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه سمنان

چکیده

بهره‌برداری بهینه از نظامهای‌های منابع آب از یک سو، و رسالت حفظ، پاسداری و پیش‌بینی وضعیت آینده آن به منظور استفادهی نسلهای آینده از طرف دیگر، باعث گردیده است‌ که در سال‌های اخیر استفاده از روشهای بهینهی تخصیص منابع آب مورد تأکید قرار گیرد. علم پویایی سامانهی از جمله ابزارهای مدیریتی نوین و آینده‌نگر است که توانایی وسیعی را در شبیه‌سازی و تحلیل سیاستهای مختلف تصمیم‌گیری نظامهای‌های پیچیدهی منابع آب دارد. در این تحقیق، طرح بهره برداری و تخصیص بهینهی منابع آب مخزن سد علویان واقع در حوضه آبخیز دریاچهی ارومیه با استفاده از شبیه پویایی سامانه‌ها مطالعه و شبیه‌سازی شده‌است. بدین‌منظور، با استفاده از جمع آوری و پردازش اطلاعات لازم، شبیه مفهومی این سد تعریف شده است. پس از برآورد منابع آب ورودی و نیازهای آبی قابل تأمین، طرحهای توسعهی منابع آب پشت سد با استفاده از نرم افزار ونسیم در مقیاس ماهانه شبیه‌سازی و تخصیص شده‌اند. در ادامه، نحوهی رفتار مخزن سد در مقابله با سناریوهای مختلف، شبیه‌سازی گردیده و مقادیر کمبود در تأمین نیازهای کشاورزی، زیست محیطی، صنعت و شرب حوضه آبخیز سد در هر نمایشنامه برآورد شده‌است. بر اساس یافته‌های این تحقیق مشخص گردید که شبیه پویایی سامانه علاوه بر سادگی و دقت مناسب در طراحی، امکان وفق‌پذیری با شرایط و قیود متفاوت فرآیند تخصیص بهینهی آب مخازن سدها را دارا می‌باشد

کلیدواژه‌ها